Łatwy i szybki sposób na kontrolę lepkości farb
Lepkość to jeden z kluczowych parametrów każdej farby i lakieru. Odpowiada za to, czy farba będzie gładko się rozlewać, dobrze kryć i nie tworzyć zacieków. Dlatego w praktyce lakierniczej kontrola lepkości to podstawa.
Najprościej zrobić to za pomocą kubków wypływowych, które pozwalają w kilka sekund sprawdzić, czy farba ma prawidłowe właściwości robocze.
Dlaczego warto mierzyć lepkość farby?
Odpowiednia lepkość zapobiega powstawaniu zacieków i tzw. skórki pomarańczowej.
Pozwala utrzymać stałą jakość i powtarzalność procesu.
Pomaga dobrać właściwy sposób nanoszenia — pędzlem, wałkiem czy natryskiem.
Rodzaje kubków wypływowych
Kubki ISO 2431
Kubki wykonane według normy ISO 2431 mają otwory o średnicach 3, 4, 5 lub 6 mm. Najczęściej wykorzystuje się je w zakładach lakierniczych i laboratoriach do kontrolowania lepkości roboczej farb wodnych i rozpuszczalnikowych.
Kubki Forda (ASTM D1200)
Kubki Forda to amerykański standard (ASTM D1200). Mają otwory o średnicach 1, 2, 3 lub 4 mm i są popularne zwłaszcza w przemyśle samochodowym oraz tam, gdzie kontroluje się cieńsze powłoki.
Inne rodzaje kubków
W niektórych branżach stosuje się także kubki typu Zahn czy Shell, które znajdują zastosowanie przy mniej standardowych pomiarach.
Dobór kubka zawsze zależy od lepkości farby — im gęstszy materiał, tym większy otwór. Czas wypływu zwykle mieści się w przedziale od 10 do 180 sekund.
Jak wygląda pomiar lepkości kubkiem?
Przygotowanie próbki
Napełnij kubek farbą o temperaturze pokojowej (zwykle około 20°C). Upewnij się, że nie ma w niej pęcherzyków powietrza.
Start pomiaru
Unieś kubek i włącz stoper w momencie, gdy farba zacznie wypływać i przerwie zwierciadło cieczy.
Zakończenie pomiaru
Zatrzymaj czas, gdy wypływ zostanie przerwany i kubek zacznie zasysać powietrze. Porównaj wynik z tabelą lepkości lub wartościami zalecanymi w Twoim procesie.
Kontrola i kalibracja kubków wypływowych
Kubki należy regularnie czyścić i sprawdzać ich otwory. Nawet drobne zanieczyszczenia mogą wpłynąć na wynik o kilka procent. Dlatego w zakładach często stosuje się specjalne płyny wzorcowe o znanej lepkości, by upewnić się, że kubek pokazuje prawidłowy czas wypływu.
Dlaczego to takie ważne?
Pomiar lepkości kubkiem to szybki i tani sposób kontroli parametrów farb i lakierów. Pomaga unikać kosztownych poprawek, poprawia estetykę oraz trwałość powłok, a także przyspiesza produkcję i ogranicza odpady.